Tasarım hakkı, bir ürünün şeklini, görünümünü veya dış hatlarını kapsayan bir fikri mülkiyet hakkıdır. Tescilli tasarım hakkı, tasarımın sahibine, tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini yapmak, üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme akdi için öneride bulunmak, kullanmak, ithal etmek ve bu amaçla depolama, elde bulundurmak gibi fiillerde bulunma hakkı verir.

Tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın bu fiillerden herhangi birinin gerçekleştirilmesi, tasarım hakkına tecavüz olarak kabul edilir. Tasarım hakkına tecavüz, tasarım hakkı sahibinin haklarını ihlal ettiği için hukuki ve cezai yaptırımlara tabidir.

Tasarım Hakkına Tecavüz Fiilleri

Tasarım hakkına tecavüz fiilleri, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından çıkarılan Tasarım Yönetmeliği’nin 79. maddesinde şu şekilde sıralanmıştır:

  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini yapmak.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini üretmek.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini piyasaya sunmak.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini satmak.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini sözleşme akdi için öneride bulunmak.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımı kullanmak.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımı ithal etmek.
  • Tasarım sahibinin izni olmaksızın tasarımı bu amaçla depolama veya elde bulundurmak.

Tasarım Hakkına Tecavüzün Hukuki Sonuçları

Tasarım hakkı sahibi, tasarım hakkına tecavüz edene karşı aşağıdaki hukuki yollardan birini seçebilir:

  • Manevi tazminat davası: Tasarım hakkı sahibi, tasarımının izinsiz kullanılması nedeniyle uğradığı manevi zararın tazminini talep edebilir.
  • Maddi tazminat davası: Tasarım hakkı sahibi, tasarımının izinsiz kullanılması nedeniyle uğradığı maddi zararın tazminini talep edebilir.
  • Tasarım hakkının ihlali nedeniyle menfi tespit davası: Tasarım hakkı sahibi, tasarım hakkına tecavüz edenin bu fiillerini durdurmasını talep edebilir.

Tasarım Hakkına Tecavüzün Cezai Sonuçları

Tasarım hakkına tecavüz, Türk Ticaret Kanunu’nun 62. maddesinde düzenlenen haksız rekabet suçunu oluşturabilir. Bu suçun cezası, iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.

Tasarım Hakkına Tecavüzden Korunma Yolları

Tasarım hakkı sahibi, tasarımını tescil ettirerek tasarım hakkına tecavüzlerden korunabilir. Tasarım tescili, tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini üreten, piyasaya süren, satan veya kullanan kişilere karşı hak sahibine dava açma hakkı verir.

Tasarım hakkı sahibi, tasarımını tescil ettirmeden de tasarım hakkına tecavüzlerden korunabilir. Bu durumda, tasarım hakkı sahibi, tasarımın izinsiz kullanılması nedeniyle uğradığı zararın tazmini için hukuki yollara başvurabilir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir