İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri , İş sağlığı hizmetleri önceden sağlanmamışsa veya yeni iş sağlığı personeli çalışıyorsa, işletmenin iş sağlığı ve güvenliği durumunun hazırlık yönelimine ihtiyaç vardır. Bu yönetim, aşağıdaki aşamaları içermektedir.

1 Üretim türünün analizi, ilgili iş veya bölümün sorunları ve risklerini gösterecektir.

 İşletmede önceden tanımlanan sorunları gözden geçirme

 işletmedeki işgücünün özelliklerin gözden geçirme

 Meslek hastalıkları ve iş kazaları ile ilgili mevcut veriler

 Çalışma yöntemleri, kimyasal maddeler, vs. hakkında veriler

 İş sağlığı sorunları ile ilgili işveren ve çalışanların bilgisi

 Üretim sistemlerinde değişiklik planları; örneğin yeni tesis, makine ve donanımın kurulması Böyle bir yönetim, daha ayrıntılı planlanması gereken etkinliklerin türüne karar vermede yardımcı olmaktadır.

ÇALIŞMA ORTAMININ GÖZETİMİ

Tehlikeli maddelere maruz katmanın ve diğer çalışma koşullarının tanımlanması, maruz kalan çalışanların tanımlanması ve farklı çalışan gruplar için maruziyet düzeylerinin değerlendirilmesi için yürütülmektedir. Bu gözetim en iyi şekilde, işveren ve işçi temsilcileri ile tamamlanan çok disiplinli iş sağlığı ekibi tarafından işyerini düzenli gözden geçirme incelemeleri ile yapılmaktadır. Daha küçük işletmelerde bu gözetim, yalnızca işveren ve işçi temsilcileri ile birlikte iş sağlığı personeli tarafından yapılabilir.

Etkin Patent, Kalite Yönetim Sistemleri danışmanları tarafından hazırlanan ISO NedirISO 9001 Toplam Kalite Yönetim Sistemi‘ nin kurulumu, ISO 9001 Kalite Danışmanlık hizmetlerini, Bilgi Güvenliği Yönetim SistemiCE Belgesi ve Hizmet Yeterlilik Belgesi danışmanlık ve belgelendirme ayrıntılarını inceleyebilirsiniz.

Gözetim için birçok kontrol listeleri ve rehberler bulunmaktadır ve önerilmektedir. İncelemeler aşağıdakileri içerebilir:

1 Çalışanın sağlığını etkileyebilecek ergonomik faktörlerin tanımlanması ve değerlendirilmesi

 Çalışanların sağlığı için riskler yaratabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik maruziyetler gibi faktörler ve iş hijyeni koşullarının değerlendirilmesi

 Çalışanların olumsuz psikolojik faktörlere maruziyeti ve iş organizasyonu ile ilgili hususların değerlendirilmesi

 İş kazaları riskinin ve önemli tehlikelerin değerlendirilmesi

 Toplu ve kişisel koruyucu donanımın değerlendirilmesi

 Maruziyeti azaltmak, önlemek ve yok etmek için planlanan kontrol sistemlerinin değerlendirilmesi 7) Genel hijyen ve sağlık olanaklarının değerlendirilmesi

SAĞLIK VE GÜVENLİK RİSKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Çalışma ortamı gözetimi bilgisi, sağlık gözetimi bilgisi ile bir araya getirilmektedir ve diğer ilgili verilerle birlikte tüm bu veriler risk değerlendirmesi için kullanıl maktadır.

Bir iş sağlığı risk değerlendirmesindeki basamaklar şunları içermektedir:

1 İş sağlığı tehlikelerinin tanımlanması (gözetimlerin sonucu olarak)

 Özel tehlikelere maruz kalan çalışanların veya çalışan gruplarının tanımlanması

 Bit tehlikenin çalışanı nasıl etkileyebileceğinin analizi ( giriş yolları ve maruziyet türleri, eşik sınır değerleri, miktar, doz/cevap ilişkisi, neden olabileceği olumsuz sağlık etkileri, vs.)

 Riskin büyüklüğü ve yoğunluğunun belirlenmesi

 Özel risk grupları ve bireylerin tanımlanması

 Mevcut tehlike önleme ve kontrol tedbirlerinin değerlendirilmesi

 Risklerin yönetimi ve kontrolü için öneriler ve çıkarımlar yapılması

8 Değerlendirme bulgularının belgelendirilmesi

 Periyodik gözden geçirme ve gerekirse, risklerin yeniden değerlendirilmesi

10 Risk değerlendirme sonuçları belgelendirilmelidir.

Çeşitli türlerdeki risklerin değerlendirmesi için özel rehberler bulunmaktadır.

Kişisel sağlık riskinin değerlendirmesi; sağlık gözetimi ve sağlık muayeneleri ile bağlantılı olarak yapılmaktadır.

Riskler hakkında bilgilendirme ve eğitim ile önleyici ve kontrol eylemleri gereksinimi ile ilgili öneri

Gözetim ile risk değerlendirme, risk yönetiminin temelini oluşturmaktadır. Tanımlanan işyeri sağlık tehlikeleri ve riskleri ile ilgili bilgi, önleme ve kontrol tedbirlerini uygulamadan sorumlu yöneticilere iletilmelidir. Aynı zamanda mevzuat çalışanlara riskler, risklerden korunma yöntemleri ve risklerden sakınma konusunda tam bilgi verilmesini gerektirmektedir. Ulusal yasa ve uygulamalar da İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’na uygun bilginin sağlanmasını ve ciddi riskler söz konusu olduğunda iş sağlığı ve güvenliği otoritelerine bilgi verilmesini gerektirebilir. Çalışanların kişisel sağlık koşulları hakkında bilgi verirken, gizli verilerin korunması ve bilgilendirilerek rızanın alınması hakkındaki düzenlemeler dikkatle incelenmelidir.

Özel riskler hakkındaki bilginin doğru anlaşılması ve kullanılmasını sağlamak için, işveren, çalışanlarının işteki riskler ve tehlikeler ve bunlardan sakınma, önleme ve korunma eğitiminin yanı sıra güvenli çalışma uygulamaları hakkındaki eğitiminden de sorumludur.

Bu tür bir bilgi ve eğitim görevi, çoğunlukla iş sağlığı uzmanlarına verilmektedir. Bilgi ve eğitim aşağıdaki hususları içermektedir:

1 işveren ve kendi hesabına çalışanın, işyeri ve ilgili işlerdeki tehlikeler hakkında bilgi sahibi olma yükümlülüğü bulunmaktadır.

 Çalışanların kendi işleri ve işyerleri ile ilgili tehlikeler hakkında bilme ve sürekli bilgi edinme hakkı bulunmaktadır.

 işveren, sağlıklı ve güvenli iş uygulamaları hakkında çalışanların eğitiminden sorumludur.

 Çalışanların, güvenlik talimatlarını ve sağlıklı ve güvenli iş uygulamalarını izleme görevi bulunmaktadır.

 Çalışanın kişisel gizli sağlık bilgisi, özel mevzuat ve uygulamalar ile rızanın alınmasına bağlıdır.

 İSH personeli tarafından yapılan öneri, işverenler ve çalışanlar tarafından kolaylıkla anlaşılabilen bir formda verilmelidir.

KAZALARI ÖNLEME

Kaza sonucu oluşan iş kazaları, işte en çok karşılaşılan olumsuz sağlık sonuçlarından birisidir.

 Kaza riski, çalışma ortamının gözetiminde tanımlanmakta ve değerlendirilmektedir.

 Kimyasallara maruziyet, telaş ve stres, vardiyalı çalışma gibi çalışma ortamındaki çeşitli faktörler kaza riskini artırabilir.

 Çalışanların sağlık durumları kaza riskini etkileyebilir.

Kaza riskleri, işteki diğer risklerde olduğu gibi aynı mantığa göre yönetilir risklerin tanımlanması, riskin büyüklüğünün değerlendirilmesi, maruz kalan çalışanların tanımlanması ve önleyici ve kontrol tedbirlerinin planlanması ve önerilmesi. Kaza riskinin kontrolü veya ortadan kaldırılmasına yönelik pratik yöntemler, örneğin aşağıdakiler gibidir:

1 Tesislerin, makinelerin, vb. güvenli planlanması

 İyi işletme yönetimi, düzenlenmesi ve temizliği

 Yürüme yolları ve diğer yapıların güvenli hale getirilmesi (yapı iskeleleri, parmaklıklar gibi )

 Tehlikeli makinelerin gözaltında tutulması

 Ağır yüklerin taşınması ve kaldırılması için teknik yardımlar

 Çalışanlar için güvenli araçlar ve güvenlik donanımı

 Başlıca tehlike risklerinin analizi ve aşırı güvenlik koşulu Birçok sektör veya işe özel kontrol listeleri ve rehberler, çeşitli işlerdeki kaza risklerinin tanımlanması ve yönetimi için hazır halde bulunmaktadır. Bu rehberler aynı zamanda, risklerin ortadan kaldırılması, önlenmesi ve azaltılmasına yönelik yöntemler ile başlıca tehlikelerin analiz ve kontrolüne yönelik yöntemleri de içermektedir.

İLK YARDIM HAZIRLIĞININ YAPILMASI VE ACİL DURUM HAZIRLIĞINA KATILIM

İlk yardım kapasitesi ve hazırlığı, birçok ülkede İSH’nin mevzuata dayalı bir faaliyetidir. TİSH personelinin, ilk yardım faaliyetlerinde ilk yardımı sağlayabilmesi ve işyerindeki personeli eğitebilmesi gerekmektedir. TİSH, periyodik olarak işyerindeki ilk yardım kolaylıklarının ve donanımının koşulları ile hazır bulunma durumunu da kontrol etmelidir.

TİSH, büyük tehlike hazırlığı için birinci derecede sorumlu olmamakla birlikte, iş sağlığı uzmanlarının, acil durum hazırlıklarının oluşturulması sürecine katılma; uygun planlama, eğitim, donanım, ilk yardım ve acil durum kaynakları ile acil poliklinikleri ve hastanelerinin yanı sıra kurtarma ekipleri ile temas kurmaları gerekmektedir.

İlk yardım ve acil durum hazırlığında TİSH’nin rolü aşağıdaki gibidir:

1 Uygun olduğunda işyerinde ilk yardım hizmetlerinin sağlanması

 İlk yardım uygulamalarının çalışanlara ve danışmanlara tanıtılması ve konu ile ilgili eğitim verilmesi,

 İlk yardım hazırlık ve imkânlarının sürdürülmesi ve periyodik olarak denetlenmesi

 Acil durum planlamasına sağlık yönünden katılım ve acil durum karşısında sağlık unsurlarının organize edilmesi

MESLEK HASTALIKLARI VE İŞLE İLGİLİ HASTALIKLARIN TANISI

 

Meslek hastalıkları; sağlık muayeneleri ile bağlantılı olarak, genel hastalıkların tanısı ve tedavisinde veya çalışanın kendisi tarafından ifade edilen belirtilere dayanarak ortaya çıkarılabilir. Birçok meslek hastalığı tanısı, uzmanlaşmış mesleki tıp kliniklerine başvurulması gerekmektedir. Her iki durumda da, tanıya ait bulgular özel bir planı izlemektedir:

1 Hastalığa neden olabilecek maruziyetin tanımlanması

 Özel maruziyetle ilişkili olduğu bilinen klinik bulguların incelenmesi (meslek hastalıkları listeleri)

 Hastalığın olası bir nedeni olarak meslek dışı faktörlerin hariç tutulması

 Meslek hastalığının varlığı veya yokluğu konusundaki sonuç (tanı)

 Çalışanların tazminatı için meslek hastalığı beyanı

 Çalışanın işyerinde önleyici eylemler için önerileri

 Meslek hastalıklarının yetkili makamlara bildirilmesi İş ile ilgili hastalıkların tanısının, tazminat açısından kesin yasal bir statüsü bulunmamaktadır, fakat önleyici ve kontrol tedbirleri üzerinde önemli bir etkisi bulunabilir.

Genel sağlık bakımı, sağlıklı yaşam tarzlarını ortaya koymak için bağışıklama sağlayarak ve önleyici ve sağlığı geliştirici faaliyetlere rehberlik ederek genel önleyici sağlık hizmetlerini sağlayabilir.

Hastalıkların teşhis edilmesinin yanı sıra, meslek hastalıkları ve iş ile ilgili hastalıklar ve iş kazalarının tedavisi ve rehabilitasyonunu da içerebilir. İş talepleri konusunda bilgi ile birleştirilmiş meslek hastalıkları ve iş kazaları bilgisi, çalışma ortamı tehlikeleri ve işyerinde mesleki maruziyet; iş ile ilgili sağlık sorunlarının yönetiminde ve rehabilitasyonda iş sağlığı uzmanlarına önemli bir rol oynama olanağı vermektedir. Yaşlı çalışanlar, gebe kadınlar, gençler ve diğer hassas grupların; işin ve işyerinin çalışana göre ayarlanması konusunda özel ihtiyaçları bulunmaktadır. Bir kaza veya uzun bir hastalık döneminden sonra işe geri dönen çalışanlar için özel bir faaliyete odaklanılmaktadır.

Bazı ülkelerde iş sağlığı hizmetleri, çalışma saatleri sırasında gezilebilir genel sağlık hizmetlerini (genellikle pratisyen hekim düzeyinde) sağlamaktadır. Bu tür hizmetlerde; çalışanlara hızlı hizmet sağlanmasında ve böylece çalışma süresinden tasarruf edilmesinde ve aynı zamanda iş sağlığı, çalışma koşulları ve çalışanların genel sağlık durumu hakkındaki bilgilerin birleştirilmesinde belirli yararlar bulunabilir. Bu durum, örneğin yaşlı çalışanların çalışma yeteneğinin korunması ve geliştirilmesi için gerekli bir durumdur. Eğer iş sağlığı hizmetleri, birincil sağlık bakım birimleri tarafından sağlanıyorsa, bu faaliyet tamamen TİSH ile bütünleştirilebilir. Uygun olan yerlerde, TİSH aşağıdakileri içerebilir:

1 Bağışıklama ve diğer önleyici tedbirler

 Halk sağlığı eylemleri ve programlarına katılım

 Pratisyen hekim düzeyinde genel sağlık hizmetleri

 Sağlık tesisleri, kantinlerle ilgili denetim ve öneri

 Genel olarak personel ve toplum hijyeni konusunda öneri ve eğitim

 Genel olarak sağlığı geliştirme ve sağlıklı yaşam tarzlarını tanıtma

İLGİLİ KAYITLARIN SAKLANMASI

Çalışanlara sağlanan sağlık hizmetleri, ölçülen veya tespit edilen maruziyetler ve çalışanların kişisel sağlığı ile ilgili tüm olaylar veya işyerinin sağlık ve güvenlik durumları hakkındaki kayıtları tutma konusunda genel bir yükümlülüğü bulunmaktadır. İş sağlığında aşağıdaki gibi farklı kayıt tutma yükümlülükleri bulunmaktadır:

1 Hasta veya sağlık hizmeti alıcıları olarak tedavi edilen çalışanların genel sağlık kayıtları,

 incelenen, tespit edilen ve ölçülen mesleki maruziyetler ve yapılan risk değerlendirmeleri verileri

 Meslek hastalıkları ve iş kazaları ile ilgili istatistikler

 Sağlık muayeneleri ile ilgili veriler

 Önleyici ve kontrol tedbirleri ile ilgili önerilerin belgeleri

 Kalite sisteminin iyileştirilmesi sonucu müşteri memnuniyeti artar.

 Potansiyel müşterilere güven verilir

 İhracata yönelinir.

 Müşteri ile bütünleşilebilir.

 Müşteri şikayetleri minimum düzeye indirilir.

 Personelin sisteme katkısı artar

 Çalışanların işiyle gurur duyması, işini sevmesi, işyerinde mutlu olması sağlanır

 Çalışanların tamamı bilinçlenir.

 Kişinin kendini sorgulama niteliği güçlenir.

 Sistemin dökümante edilmesi sağlanır.

 Uygulamaların dökümante edilmesi ve süreklilik sağlanır

 Dökümantasyon sistemi kurulur ve geliştirilir.

 İnsanlar okuma-yazma alışkanlığı kazanır, sürekli kendini yeniler,

 Daha düzenli kayıtlar tutulmaya başlanır.

 Sistematik dökümantasyon sayesinde iletişimin kolaylaşması, düzeltici ve önleyici faaliyetler sayesinde de hataların önlenmesi sağlanır

 Sistem gereği girişilen geniş eğitim seferberliği konulara bakışta yenilikler getirir

 Yarı ürün- nihai ürün üretimi takip sistemi gelişir.

 Hedeflerle yönetim sağlanır.

 Sistem iyileştirme çalışmaları başlatılır.

 Tüm yönetim ve üretim proseslerinin geliştirilebilir ve izlenebilir olması sağlanır.

 Maliyet iyileştirmeleri yapılır

 Tüm proseslerin daha sıkı kontrol altında yürümesi temin edilir.

 Kuruluş içi ilişkilerde belirsizlikler ortadan kalkar

 Birçok kontrol noktasında iyileştirmeler yapma imkanı doğar.

 Analiz sertifikalarının tedarikçilerden temin edilmesiyle girdi analiz maliyetleri büyük oranda azalır.

 Herkesin benzer seviyede anlayışı sağlanır

 Sorunların nedenlerinin belirlenmesi sağlanır

 Belirsizlikler ortadan kalkar

 Düzenli ve sürekli otokontrolun gelişir.

 Kalite göstergelerinin netleştirilerek sonuçların değerlendirilmesi sağlanır.

 Hurda oranlarının sürekli iyileşmesi sağlanır, telefler ve hatalar azalır.

 Hatalı parça çıkışı azalır

 Servis kalitesi iyileşir

 Kaliteli mal girişi sağlanır.

 İşletme içerisinde iletişim ve kalite sistemi ağı gelişir.

 Pazar payında artış sağlanır.

 İadelerin ve müşteri şikayetlerinin azalması sağlanır.

 İşletme imajı geliştirilir/kuvvetlendirilir, itibar ve referans kazanılır.

 Personelin motivasyonunun artması sağlanır.

 Takım halinde sonuca ulaşma gücü pekiştirilir.

 Dökümantasyon sırasında sistemin daha rasyonel hale getirilmesi sağlanır.

 Özürler kodlandırılır.

 Yetki ve sorumlulukların tanılanması sağlanır

 Bilgiye ulaşmak daha kolay olur.

 Kayıtlar ve izlenebilirliğin sağlanması ile geriye dönük bilgilere ulaşılabilmesi sağlanır.

 Eğitimin yaygın ve sürekli hale getirilmesi ve katılımcılık sağlanır.

 Kişiye bağımlılığın ortadan kalkması

 İstatistiki analiz Cp, Ca başlatılır.

 İstatistiksel yöntemlerin kullanımı sağlanır.

 Mevcut durumu sürekli gözden geçirme gerekliliği anlaşılır.

 Eğitimlerle görüş açısının genişlemesi sağlanır.

 Yeni yönetim ve denetim mekanizmaları kurulur.

 Herkes rakamlarla konuşmaya başlar.

 Doğru kararlar vermekm kolaylaşır

 Proseslerin oturtulması sağlanır

 Çalışanların yaptıkları iş ve ürüne güvenin artar

 Ortak amacı paylaşma mutluluğu güçlenir.

 Depolama ve sevkiyat ile müşteri hizmetleri sistemlerinde iyileştirme yapılır.

 Çevrenin korunması bilinci artar

 Birçok yeni sistemin devreye girmesi ile kalite güvencesinin artırılması sağlanır.

 Giren malların muayenesi yapılır ve kalite kontrol önem kazanır.

 Mesai saatleri dışında personelin telefonla aranması ve işyerine acilen çağrılmaları büyük oranda azalır.

 Performans ölçme sistemi gelişir.

 Hammaddeden müşteri tatminine kadar yazılı prosedürlerin etkin bir şekilde uygulanması sağlanır.