Faydalı model, bir buluşun, insanlığın yararlanmasına sunulması amacıyla, buluş sahibinin bulduğu yeni ve kullanışlı bir tekniğin, patent kanununda belirtilen şartlara uygun olarak, koruma altına alınmasıdır. Faydalı model, buluşun yenilik, sanayiye uygulanabilirlik ve tekniğin bilinen durumuna göre önemli farklılıklar göstermesi şartlarını taşıması halinde tescil edilebilir.

Faydalı Modelin Tescil Edilebilmesi İçin Gerekli Şartlar

Faydalı modelin tescil edilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:

  • Yenilik: Buluş, tescil başvurusu tarihinden önce, Türkiye’de veya yabancı bir ülkede yayınlanmamış veya patent veya faydalı model olarak tescil edilmemiş olmalıdır.
  • Sanayiye Uygulanabilirlik: Buluş, sanayinin herhangi bir dalında uygulanabilir olmalıdır.
  • Teknolojinin Bilinen Durumuna Göre Önemli Farklılıklar Göstermesi: Buluş, teknik alandaki uzman bir kişi tarafından, tekniğin bilinen durumundan açıkça anlaşılabilecek bir şekilde farklı olmalıdır.

Faydalı Modelin Sağladığı Haklar

Faydalı model başvuru sahibine, buluşun başkaları tarafından izinsiz olarak üretilmesi, kullanılması, satılması, ithal edilmesi veya ihraç edilmesi gibi fiilleri önleme hakkı tanınmaktadır. Faydalı modelin koruma süresi, başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır.

Faydalı Modelin Avantajları ve Dezavantajları

Faydalı modelin avantajları şunlardır:

  • Daha kısa ve daha ucuz bir tescil süreci vardır.
  • Kimyasal maddeler ve usuller hariç, patent konusu olabilecek tüm buluşlar için faydalı model başvurusu yapılabilir.

Faydalı modelin dezavantajları şunlardır:

  • Patentten daha dar bir koruma sağlar.
  • Patentin aksine, faydalı modelin koruma süresi 10 yıldır.

Faydalı Model Başvurusu

Faydalı model başvurusu, Türk Patent ve Marka Kurumu‘na yapılır. Başvuru, başvuru sahibinin veya vekili tarafından yapılabilir. Başvuruda, buluşun tarifnamesi, resimleri ve istemleri yer alır.

Faydalı Modelin Tescil Süreci

Faydalı model başvurusu, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından incelenir. İnceleme sonucunda, buluşun tescil şartlarına uygun olup olmadığına karar verilir. Tescil şartlarına uygun bulunan buluşlar, Resmi Patent Bülteni’nde yayınlanır.

Faydalı Modelin İhlali

Faydalı modelin ihlali halinde, faydalı model sahibi, ihlal edenler aleyhine dava açabilir. Dava sonucunda, ihlal edenlerin, faydalı model sahibine maddi ve manevi tazminat ödemesine karar verilebilir.

Faydalı model, yeni ve kullanışlı buluşlar için, patentten daha kısa ve daha ucuz bir koruma sağlama yöntemidir. Faydalı modelin tescil edilmesi, buluş sahibine, buluşunun başkaları tarafından izinsiz olarak kullanılmasını önleme hakkı tanımaktadır.

Faydalı Model Nedir?

10 Yıl süre ile,  faydalı model sahibine, üçüncü kişiler tarafından buluşun izinsiz olarak üretilmesini, satılmasını, kullanılmasını veya ithal edilmesini engelleme amacıyla tanınan tekel haklarına faydalı model denir.

Koruma süreleri başvuru tarihi itibarıyla başlar ve aşağıdaki tabloda belirtilen süreler boyunca
koruma devam eder.

Patent ve Faydalı Model Arasındaki Farklar 

  PATENT FAYDALI MODEL
Yenilik ✔ Bakılır ✔ Bakılır
Buluş Basamağı ✔ Bakılır ✔ Bakılmaz
Sanayiye Uygulanabilirlik ✔ Bakılır ✔ Bakılır
Usuller ve Usuller Sonucu Elde Edilen Ürünler ✔ Korunur ✔ Korunmaz
Eczacılıkla İlgili Maddeler ✔ Korunur ✔ Korunmaz
Biyoteknolojik Buluşlar ✔ Korunur ✔ Korunmaz
Kimyasal ve Biyolojik Maddeler ✔ Korunur ✔ Korunmaz
Araştırma Raporu  ✔ Var ✔ Var
İnceleme Raporu  ✔ Var ✔ Yok
Koruma Süresi  20 Yıl 10 Yıl

Faydalı Model Başvuru Süreci

Faydalı model başvuru süreci, başvurunun TÜRKPATENT‘e yapılmasından başlayarak, belgenin teslimine kadar geçen süreci kapsar. Bu süreç, aşağıdaki aşamalardan oluşur:

1. Başvuru

Faydalı model başvurusu iin aşağıdaki belgeler yer almalıdır:

  • Başvuru formu
  • Tarifname
  • İstemler
  • Öneriler
  • Özet
  • Buluş başlığı

2. Şekli İnceleme

Başvuru, TÜRKPATENT tarafından şekli olarak incelenir. Şekli incelemede, başvurunun aşağıdaki hususlara uygunluğu değerlendirilir:

  • Başvurunun unsurlarının tam olup olmadığı
  • Başvuru unsurlarının şekilsel olarak uygunluğu

3. Araştırma Talebi

Başvuru, şekli olarak uygunsa, başvuru sahibine araştırma talebinde bulunma hakkı verilir. Araştırma talebi, başvurunun yeni olup olmadığına dair bir rapor hazırlanmasını sağlar. Araştırma talebi, başvuruyla birlikte yapılabilir veya şekli incelemenin olumlu sonuçlanmasından sonra yapılabilir.

4. Araştırma Raporu

Araştırma talebinde bulunulması halinde, TÜRKPATENT tarafından araştırma raporu hazırlanır. Araştırma raporunda, buluşun yeni olup olmadığına dair bir değerlendirme yapılır.

5. İtiraz

Araştırma raporunda, buluşun yeni olmadığına karar verilmesi halinde, başvuru sahibine itiraz hakkı verilir. İtiraz, araştırma raporunun bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde yapılabilir.

6. Belge Kararı

İtiraz olmaması veya itirazın reddedilmesi halinde, başvuru sahibine faydalı model belgesi verilir. Faydalı model belgesi, buluşun 10 yıl süreyle korunmasını sağlar.

Faydalı model başvuru süreci, buluş sahibinin buluşunu koruma altına almasını sağlayan önemli bir süreçtir. Bu süreci iyi bir şekilde anlamak, başvurunun başarılı olması için gereklidir.

Faydalı Model Yayın ve İtirazlar

 

Faydalı Model Yayın Kararı


Başvuru Yayımı, başvuru tarihinden itibaren 18 ay geçtikten sonra yapılır. Başvuru sahibi, 18 ay geçmeden de başvurunun yayımlanmasını talep edebilir. 

Araştırma raporunun başvuru yayımından önce hazır olması halinde, araştırma raporu başvuru ile birlikte yayımlanır. Araştırma raporu, başvuru yayımından sonra hazırlanmışsa, başvurudan ayrı olarak yayımlanır. Özetin veya buluş başlığının değiştirilmesi durumunda araştırma raporunun yayımından itibaren üç ay içinde başvuru sahibi, üçüncü kişiler ve araştırma raporunda görüş bildirilen kişiler araştırma raporuna itiraz edebilir veya görüş bildirebilir.

Faydalı Model İtiraz İşlemleri

Araştırma raporunun yayımından itibaren üç ay içinde ilgili belgeleri de eklemek suretiyle araştırma raporunun içeriğine başvuru sahibi, üçüncü kişiler ve araştırma raporunda görüş bildirilen kişiler itiraz edebilir veya görüş bildirebilir. İtiraz, bir talep formu ile yazılı olarak, itirazı kanıtlayan belgelerle birlikte TÜRKPATENT’e verilir.

TÜRKPATENT, itirazları ve görüşleri değerlendirerek bir karar verir. Kararda, araştırma raporunun içeriği aynen kabul edilebilir, değiştirilebilir veya tamamen reddedilebilir.

TÜRKPATENT, araştırma raporunun içeriğini aynen kabul ederse, başvuru sahibine faydalı model verilmesine karar verilir.

TÜRKPATENT, araştırma raporunun içeriğini değiştirirse, başvuru sahibine değişiklikle ilgili bir bildirim yapılır. Başvuru sahibi, bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde değişiklikleri kabul ederse, faydalı model verilmesine karar verilir. Başvuru sahibi değişiklikleri kabul etmezse, başvuru reddedilir.

TÜRKPATENT, araştırma raporunun içeriğini tamamen reddederse, başvuru reddedilir.

Faydalı model verilmesinden sonra itiraz usulü işletilemez. Faydalı modelin hükümsüzlüğü ancak mahkemeden talep edilebilir.

Araştırma raporunun yayımlanmasından itibaren üç ay içinde ilgili belgeleri de eklemek suretiyle araştırma raporunun içeriğine başvuru sahibi itiraz edebilir, üçüncü kişiler görüş bildirebilir. Söz konusu itiraz, bir talep formu ile yazılı olarak, itirazı kanıtlayan belgelerle birlikte TÜRKPATENT’ e verilir. Başvuru sahibi karşı görüşlerini bir talep formu ile TÜRKPATENT’ e bildirebilir.

TÜRKPATENT yaptığı değerlendirme sonucunda faydalı model verilmesine karar verirse bu karar başvuru sahibine bildirilir, karar ve faydalı model Bültende yayımlanır.

Faydalı Model Belgesi

Faydalı model belgesi, usulüne uygun olarak yapılan faydalı model başvurusuna ilişkin buluşun, yeni, sanayiye uygulanabilir ve buluş basamağı içermesi halinde, başvuru sahibine Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından verilen belgedir.

Faydalı model belgesi, başvuru sahibine aşağıdaki haklar sağlar:

  • Buluşunu, üçüncü kişilerin izinsiz kullanımını önleme hakkı
  • Buluşunu, üretme, kullanma, satma ve ithal etme hakkı
  • Buluşunu, lisanslama veya devretme hakkı

Faydalı model belgesinin geçerlilik süresi her yıl sicil kayıt ücreti ödenmesi şartıyla 10 yıldır. 

Faydalı Model Belgesinin Verilmesi

Faydalı model belgesinin verilmesi için aşağıdaki aşamalar izlenir:

  1. Başvuru
  2. Şekli İnceleme
  3. Araştırma Talebi
  4. Araştırma Raporu
  5. İtiraz
  6. Belge Kararı

Faydalı Model Belgesinin Ücreti

Faydalı model belgesi ücreti, başvuru sahibinden alınan başvuru ücreti, araştırma ücreti ve belge ücretinden oluşur.

Faydalı Model Belgesinin İptali

Faydalı model belgesi, aşağıdaki hallerde iptal edilebilir:

  • Başvurunun usulüne uygun yapılmaması
  • Buluşun yeni, sanayiye uygulanabilir veya buluş basamağı içermemesi
  • Başvurunun hükümsüzlüğüne karar verilmesiSonuç

Faydalı model belgesi, buluş sahibine önemli haklar sağlayan bir belgedir. Buluş sahibinin, faydalı model belgesini almak için gerekli şartları yerine getirmesi ve başvuru sürecini doğru bir şekilde yürütmesi önemlidir.

Faydalı Model Örnekleri

Faydalı model örnekleri BURADAN İnceleyebilirsiniz. Dahası TÜRKPATENT’in web sitesinde çok daha fazla faydalı model örnekleri bulunmaktadır. Bu örnekler, faydalı model başvurusu yapmayı düşünen kişiler için faydalı bir kaynak olabilir.

Faydalı model başvurusu yapmadan önce, yukarıda belirtilen hususlara dikkat etmek ve gerekli araştırmaları yapmak önemlidir.

Etkin Patent uzmanlarından ve danışmalarımızdan konu hakkında ayrıntılı yardım ve destek alabilirsiniz.