Tanınmışlığın İspatı: Deliller Markanın tanınmış marka olduğunun ispatı yükümlülüğü iddia sahibine aittir. Markanın tanınmışlığında ispatı yükünün hangi tarafa ait olduğu konusunda KHK’da açık bir hüküm yoktur. Ancak KHK’nın itiraza ilişkin 35. maddesinde itirazın gerekçeli olarak yapılacağı hükmünden hareketle tanınmışlığın da sunulacak belgelerle gerekçelendirilmesinin gerekeceği açıktır.
Öte yandan, bir davada/olayda ispat yükünün kime düşeceği Medeni Kanun’un 6 ncı maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; “kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” Bu kurala göre; bir şeyi iddia eden ispatla mükelleftir. Bu durumda markasının tanınmış marka olduğunu iddia eden marka sahibinin bu iddiasını ispat etmesi gerekmektedir.
Bu konuda Yargıtay tarafından verilen Ülker-Ülkem (E2004/4268 K2005/2362, 10.03.2005), Black Decker (E2004/1146 K2004/12103, 09.12.2004), Sultan (E. 2007/2350, K. 2008/3691, 25.05.2006,) kararlarında da tanınmışlığın iddia eden tarafça ispat edilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Aynı yönde YİDK, 2007-M-4946 sayılı Tamek Gurme kararında da aynı ifadeleri kullanmıştır. İtiraz sahiplerince sunulacak bu hususları ispat eder nitelikteki belgelerin markanın tanınmışlığının incelenmesindeki önemi tartışmasız olmakla birlikte, tanınmışlık düzeyi ne kadar yüksekse markanın tanınmışlığına ilişkin olarak sunulması gerekecek ek belgelerin yoğunluğu da o derece az olabilecektir. Tanınmışlığın ispatı için sunulacak bilgi veya belgeler açık ve anlaşılır olmalı, bilgi ve belge kalabalığı içermemelidir.
Sunulan belge içeriklerinin markanın tanınmışlığını ispat edici ve karar vericileri bu konuda ikna eder nitelikte olmaları önemlidir. Delillerin Niteliği Markaların tanınmışlık düzeyi zamana göre değişkenlik gösterebilen bir durum olduğundan, sunulan belgelerin güncel bilgiler içermesi tercih edilmelidir. Bununla birlikte marka sahibi, markasını kullandığı süre içindeki bilgi ve belgeleri delil olarak sunabilir.
Örneğin, marka için yapılan tanıtım faaliyetlerine ilişkin sunulan belgelerin birkaç yıl öncesinin tarihini içermesi ve o tarihten sonrası için herhangi bir belgenin olmaması, bu tanıtım faaliyetlerinin sürekliliği konusunda şüphelere neden olacaktır ve bu da markanın tanınmışlığına karar verilirken dikkat edilmesi gereken bir husustur. Markanın tanınmışlığının ispatı için sunulan delillerin Türkiye’deki tanınmışlığı ispat eder nitelikteki deliller olması gerekir. Örneğin Almanya menşeli olan bir marka sahibi, Türkiye’deki tanınmışlığın ispatı için markasına yönelik Almanya’da yürüttüğü tanıtım faaliyetlerini değil, Türkiye’de yürüttüğü reklam tanıtım faaliyetlerini veya yürüttüğü tanıtım faaliyetlerinin Türkiye’de de tüketicilere ulaştığını veya Alman mahkemelerinde değil de Türk mahkemelerinde markanın tanınmışlığına ilişkin verilmiş kararları delil olarak sunmalıdır.
Aksi takdirde sunulan bu belgeler tanınmışlık ispatı açısından yeterli görülmeyecektir. Markanın tanınmışlığını ispat için sunulan delillerin objektif kaynaklardan gelmesi, herhangi bir şekilde görüş veya tahminler içermemesi gerekir. Özellikle itiraz sahibi tarafından doğrudan sunulan, görüş ve tahminler içeren bilgi veya belgeler, bu konuda yeterli olmayacaktır. Sunulan deliller ne kadar bağımsız, güvenilir ve kaynağı iyi belirtilmiş olursa bu delillerin ispat gücü de o kadar fazla olacaktır. Birden çok kaynak tarafından teyit edilmiş bilgiler, tek bir kaynak referans alınarak sunulan bilgilerden daha güvenilir olacaktır. Bununla birlikte, sunulan bilgi veya belgelerin kamuya açık olması, resmi maksatlarla derlenmiş olması, bu bilgilerin tarafsız bir şekilde doğrulanmış bilgiler olması halinde bu bilgilerin ispat gücü genel olarak daha yüksek olacaktır.
Tanınmış marka incelemesinde sunulan bilgi veya belgelerin tanınmışlığı iddia edilen markaya ilişkin olması gerekir. Örneğin tanınmışlığı iddia edilen marka ile bu iddianın ispatı için sunulan bilgi veya belgelerde yer alan markanın farklı olması durumunda tanınmışlık incelemesi yapılması mümkün değildir. Delil Olabilecek Bilgi veya Belgeler Aşağıda sayılan bilgi veya belgeler tanınmışlığın ispatı konusunda sıklıkla kullanılan ve kullanılabilecek bilgi ve belgeler olarak öne çıkmaktadır.
• Markanın kullanımına ilişkin bilgi veya belgeler,
• Markanın reklam ve tanıtımına ilişkin bilgi veya belgeler,
• Markanın tanınmışlığına ilişkin verilmiş mahkeme veya TPE kararları,
• Marka sahibinin markasını korumak için yürüttüğü faaliyetler,
• Markanın tanınmışlığına ilişkin yapılmış anket çalışmaları,
• Markanın pazar payı, satış rakamları,
• Marka sahibine ilişkin bilgiler (şube sayısı, dağıtım kanalları),
• Sertifikalar, ödüller,
• Markayla ilgili gazete
• Haberler, makaleler.
