Paris Sözleşmesi üye devletlerine ait hükümranlık/hanedanlık armaları, bayraklar ve amblemler ile devletler tarafından kabul edilmiş resmi kontrol ve garanti işaretlerinin korunmasını düzenlemektedir.
556 SAYILI KHK MADDE 7/1(g) “Yetkili mercilerden kullanmak için izin alınmamış ve dolayısıyla Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesine göre reddedilecek markalar” tescil edilemez. Hükmün atıf yaptığı Paris Sözleşmesi 2’nci mükerrer 6’ncı maddesi (6ter) Paris Sözleşmesi üye devletlerine ait hükümranlık/hanedanlık armaları, bayraklar ve amblemler ile devletler tarafından kabul edilmiş resmi kontrol ve garanti işaretlerinin korunmasını düzenlemektedir.
Koruma, en az bir üyesinin Paris Birliği Üyesi olduğu uluslararası hükümetlerarası örgütlerin isim, amblem,kısaltma ve bayrakları için de sağlanmaktadır. (bkz. Paris Sözleşmesi 6ter (1)(b) maddesi) Paris Sözleşmesi 6ter maddesi kapsamında korumaya elverişli olan devletlere ait işaretler ile uluslararası hükümetlerarası örgütlere ait işaretlerin, aynı Sözleşmenin 6ter(3)(a) ve 6ter(3)(b) hükümlerine istinaden, WIPO Uluslararası Bürosuna bildiriminin yapılması zorunludur.
Hükmün istisnası olarak, devletlere ait bayrakların bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır. (Bildirimi yapılan işaretlere ait veri tabanına http://www wipo int/ipdl/en/6ter/ internet adresinden erişim mümkündür.) Dolayısıyla, Türkiye dışındaki devletlere ait amblemlerin (bayraklar hariç) ve uluslararası hükümetlerarası örgütlere ait amblem ve işaretlerin 556 Sayılı KHK’nın 7/1(g) maddesi kapsamında korunabilmesi için söz konusu işaretlerin WIPO’nun 6ter veritabanında bulunması zorunludur. Koruma Kapsamı Devletlere Ait İşaretler Paris Sözleşmesi 6ter(1)(a) maddesi uyarınca korumaya elverişli işaretler; devletlere ait hükümranlık/hanedanlık armaları, bayraklar ve devletler tarafından kabul edilmiş resmi kontrol ve garanti işaretlerinin/damgalarının yanı sıra diğer resmi devlet amblemleridir.
Paris Sözleşmesi 6ter(1)(a) hükmü uyarınca: – koruma altındaki devlet ambleminin aynısının münhasıran veya markanın bir unsuru olarak marka başvurusuna konu edilmesi; – ilgili amblemin “hanedan/hükümranlık armacılığı yönünden” her tür taklidi olarak kabul edilebilecek nitelikteki benzerinin münhasıran veya markanın bir unsuru olarak marka başvurusuna konu edilmesi; halinde ilgili marka tescil başvurusu 556 Sayılı KHK’nın 7/1(g) maddesi uyarınca başvuru kapsamındaki tüm mal ve hizmetler için reddedilir.
İşaretin “hanedan/hükümranlık armacılığı yönünden taklidi” ifadesi dar olarak yorumlanması gereken bir benzerlik halidir. Zira devlet amblemleri sıklıkla aslan, kartal gibi ortak sembolleri içerdiğinden, bunların taklitleri ancak ve ancak ilgili devlet amblemindeki hanedan armasına ait tipik özellikleri ihtiva ediyorsa reddedilmelidir. “Hanedan/hükümranlık armacılığı yönünden taklidi” kavramı, koruma altındaki işareti olduğu gibi değil, işaretin çok kati ölçüde bir sanatsal/artistik yorumunu korumayı amaçlamaktadır.
Eğer amblemin bir hanedan armacılığı özelliği yoksa veya çok az bir hanedan armacılığı özelliği varsa Paris Sözleşmesi 6ter(1)(a) maddesi hükmü anlamında bir taklit söz konusu değildir. Örneğin, aşağıdaki markalarda yer alan ay-yıldız figürleri, Türk Bayrağı’nın Türk Bayrağı Kanunu’nda şekil, ölçü ve oranları belirlenmiş gösterimleri dışında kaldığından ve kurgusal (sembolik) bir biçimde tertip edildiğinden koruma altındaki bayrağın Paris Sözleşmesi 6ter(1)(a) hükmü anlamında birer taklidi değildir ve bu nedenle 7/1(g) maddesi kapsamına girmez 556 Sayılı KHK’nın 7/1(g) maddesi hükmü ile hükmün atıf yaptığı Paris Sözleşmesi’nin 6ter(1)(a) maddesi, devlet amblemlerinin yetkili merciler tarafından izin verilmeksizin tescilini veya kullanımını yasakladığından, amblemin ait olduğu devletin yetkili mercilerinden işaretin tescili için izin alınmış olması halinde ret gerekçesi ortadan kalkacaktır.
Devletlere ait bayrakları veya koruma altındaki resmi amblemleri içeren başvuruların değerlendirilmesinde aşağıda belirtilen üç aşamalı testin uygulanması gerekir: 1. Koruma altındaki bayrak/resmi amblem nedir? (Görsel olarak bayrağın ya da resmi amblemin orijinal örneği nasıl?) 2. Başvuruya konu işaret (ya da işaretin bir bölümü) koruma altındaki bayrağı aynen içeriyor mu?
a. Bu soruya verilecek yanıt “evet” ise, 3 nolu soruya geçilecektir.
b. Verilecek yanıt “hayır” ise, başvuruda yer alan unsur, koruma altındaki bayrağın hanedan/hükümranlık armacılığı yönünden taklidi mi sorusunun yanıtlanması gerekmektedir.
c. Eğer hanedan/hükümranlık armacılığı yönünden taklidi olduğu sonucuna varılırsa yine 3 nolu soruya geçilecek, şayet taklit olmadığı sonucuna varılırsa başvuru 7/1(g) maddesi kapsamına girmez.
3. Yetkili mercilerden başvurunun tescili için izin alınmış mı? Ülke/devlet adlarını içeren başvurular Paris Sözleşmesi 6ter(1)(a) maddesi uyarınca korunacak işaretler arasında yer almadığından, ülke/devlet adlarını içeren başvurular KHK’nın 7/1(g)maddesi hükmü kapsamında değerlendirilmeyecektir. Bu tür başvurular, diğer mutlak ret nedenlerinin yanı sıra, özellikle ayırt edicilik ve coğrafi kaynak yönünden tanımlayıcılık açısından ayrıca değerlendirilecektir. Kontrol ve garanti işaretleri için koruma kapsamında sınırlama Paris Sözleşmesinin 6ter(2) maddesi hükmü uyarınca resmi kontrol ve garanti işaretleri ve damgaları için sağlanacak korumanın kapsamı, devletlere ait arma, bayrak ve amblemlere kıyasla daha sınırlıdır.
Anılan madde hükmü çerçevesinde, bu işaretleri içeren marka başvuruları ancak, koruma altındaki kontrol ve garanti işaretinin konu olduğu mallar ve hizmetlerle aynı veya benzer mallar ve hizmetleri kapsaması halinde reddedilir. Uluslararası Hükümetler arası Örgütlere Ait İşaretler Devlet amblemleri ile resmi kontrol ve garanti işaretlerine sağlanacak koruma, Paris Sözleşmesinin 6ter(1)(b) maddesi hükmü uyarınca, uluslararası hükümetler arası örgütler
