Ankara 1.FSHM 2020/147 E. Patentle İlgili Kurum Kararının İptali Kararı

T.C.
ANKARA

1.FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/147
KARAR NO : 2021/274

DAVA : Patent İle İlgili Kurum Kararının İptali

DAVA TARİHİ : 28/05/2020
KARAR TARİHİ : 08/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan patent ile ilgili kurum kararının iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

DAVA:

Davacı vekili dava dilekçesiyle; davalılardan … ”… ve … …” adlı buluş için 16/10/2006 tarihinde patent başvurusunda bulunulduğunu, araştırma raporunun …’ya bildirilmesinin üzerine başvuru sahibi tarafından 25/03/2008 tarihinde incelemesiz patent sistemini tercih ettiğini, Patent Dairesi’nin incelemesiz patent verilmesi kararı üzerine patent belgesinin …’ya verildiğini ve 22/06/2009 tarihinde Resmi Patent Bülteninde yayımlandığını, başvuru sahibi tarafından 22/10/2013 tarihinde söz konusu başvuru için incelemesiz patentin incelemeli patente dönüşümü için talepte bulunulduğunu, bu talebin (7) yıl içerisinde 16/10/2013 tarihinde yapılması gerektiğinden bahisle TÜRKPATENT tarafından dönüşüm talebinin reddedildiğini, başvuru sahibi tarafından bu karara itiraz edildiği ve TÜRKPATENT tarafından 03/03/2014 tarihli karar ile bir kez daha dönüşüm kararının reddedildiğini, …’nın 03/03/2014 tarihli karara itiraz edemeyeceğine rağmen itiraz ettiği ve 07/08/2014 tarihli karar ile bu sefer her nasılsa talebin kabul edildiğini ve incelemeli patent kararının 02/11/2018 tarihinde Resmi Patent Bülteninde yayımlandığını ve …’ya incelemeli patent belgesi verildiğini, müvekkilinin 30/12/2019 tarihli dilekçesiyle bu kararın hukuka aykırı olduğunu bildirerek KHK 71.maddesi kapsamında iptalini talep ettiğini, TÜRKPATENT tarafından 20/02/2020 tarihli karar ile müvekkilinin başvurusunu kabul ettiğini ve KHK 60. madde uyarınca inceleme talebinin süresinde yapılmamış olması, dolayısıyla ortada incelemeli patent bulunamayacağı incelemesi patentin de koruma süresinin çok uzun süre önce sona ermesi sebebiyle 551 Sayılı KHK’nın 71. maddesi uyarınca söz konusu patentin geçersizliğine karar verdiğini ve bunun da 2102/2020 tarihli bültende yayınlandığını, … tarafından 28/02/2020 tarihli dilekçe ile Patent Dairesinin 20/02/2020 tarihli söz konusu kararına itiraz ettiklerini ve bu itirazının 31/03/2020 tarihli …Sayılı YİDK kararı ile kabul edildiğini, davalı …’nın sahip olduğu tescile dayalı olarak müvekkile ve diğer rakiplerine yönelik haksız müdahalelerde bulunması ve var olmayan patentin şekli olarak geçerli gözükmesi nedeniyle müvekkilinin ve kamunun telafisi imkansız zararlara uğramasının önlenmesi amacıyla YİDK’nın …sayılı kararının uygulanmasının durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini, söz konusu kararın iptaline kararın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:

Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesiyle, Kurumun kaynağını kanundan almayan bir yetki kullandığına ilişkin iddiasının temelsiz olup, ödenen araştırma ücretinin belirli bir patent ve taleple ilişkilendirilebildiği hallerde bunun o işleme ilişkin geçerli irade beyanı sayılmasının hukuka uygun bir idari teamül olduğunu, 551 Sayılı KHK’nın özel olarak bir şekil şartına bağlamadığı irade beyanının ücretin ödenmesi yolu ile gerçekleştiği kabulünün ve bu doğrultuda Kurumun uygulayageldiği idari teamülün de hukuka uygun olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesiyle, müvekkili … SAĞLIK HİZMETLERİ A.Ş.’nin sağlık alanında faaliyet gösteren bir firma olup her türlü hekimlik hizmetini veren, işyeri hekimliği, sportif hekimlik hizmetlerini iş yerlerinde ve hastanelerde yürüten alanında çok iyi bilinen itibar edilen bir şirket olduğunu, müvekkil şirketin sahibi . Dr. …’nın; koah, astım, bronşit, pnömoni, zatürre, plörezi tedavisi, pulmoner, hipertansiyon, plevral efüzyon, pnömotoraks tedavisi, hemotoraks, pulmoner emboli, mezotelyoma, intersitisyel akciğer hastalığı, amfizem tedavisi, kisthidatik, akciğer kanseri, bronşektazi, akciğer kanamaları, hemoptizi, tanısal bronkoskopi, uyku hastalıkları tanı ve tedavisi, uyku laboratuvarı, solunum fonksiyon testleri, alerjik deri testleri, uyku bozukluğu gibi hastalıkların tedavilerinde uzmanlaşmış bir dünyaca ünlü bir Türk hekimi olduğunu, Prof. Dr. …’nın Young Investigators Award Therapeutic Bronchoscopic Intervention with Resector Balloon Karakoca Y, Aydemir C, Karaagac G. 15th World Congress for Bronchology isimli ödülünün sahibi dünyaca ünlü bir Türk bilim adamı ve hekimi olduğu, müvekkil Prof. Dr. …’nın yukarıda sayılan uzmanlaşmış olduğu alanlarda sayısız ödülleri olduğu gibi bu alanlarda müvekkilin pek çok buluşunun da mevcut olduğu, bunlardan bir tanesinin ise işbu davaya konu olan Patent hakkı, Tasarım hakkı ve Avrupa Patent hakkı müvekkil şirkete ait olan Türk Patent ve Marka Kurumu’nun 2006/05770 başvuru numaralı … ve … … başlıklı buluş olduğunu, dava konusu patentin ülkemiz topraklarının yetiştirmiş olduğu dünyaca ünlü, tıp alanında çığır açan Prof Dr. … tarafından yılların emeği ,zahmeti, çabası ile ortaya konulmuş yerli ve milli bir patent olduğunu, ortaklarının hiçbirinin doktor olmayan davacı yanın, müvekkili şirket sahibi Prof Dr. …’nın yılların emeği ve tecrübesi ile ortaya koymuş olduğu buluşunu, emeğini zayi etmek istemekte ve böylelikle hiçbir çaba sarf etmeden haksız olarak ticari gelir elde etme peşinde olduğun, davacı yanın tüm iddiaları haksız, hukuka aykırı ve kötü niyetli olduğunu, davacı tarafın doğruyu söyleme ve dürüst davranma yükümlülüğüne aykırı şekilde, haksız menfaat elde etmek ve mahkemeyi yanıltma amaçlı gerçek dışı iddialarla, haksız ,hukuka aykırı ve kötü niyetli ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesini, kötü niyetli davacı tarafça açılan gerçek dışı iddialarla örülü, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

YARGILAMA:

Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı başvurusuna davacı tarafından yapılan itirazın reddi ile ilgili verilen YİDK kararının yerinde olup olmadığı iptal şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.

Türk Patent’den celbedilen işlem dosyasının tetkikinden;

… sayılı ve “… ve … …” başlıklı buluş için 16/10/2006 tarihinde … adına patent başvurusu talebinde bulunulduğu, TÜRKPATENT YİDK tarafından yapılan değerlendirme neticesinde 31/03/2020 tarihli …Sayılı YİDK kararı ile; 10/1/2017 tarihinde yürürlüğe giren 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun (SMK), GEÇİCİ MADDE 1’in ikinci fıkrasına göre, bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış ulusal patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılmaktadır. Aynı maddede, incelemesiz verilen patentin incelemeli patent başvurusuna dönüştürülmesinde başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. İtiraz konusu … sayılı patent belgesinin başvuru tarihi, Mülga 551 Sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin (Mülga 551 Sayılı KHK) yürürlükte olduğu 16/10/2006 tarihi olduğundan, söz konusu patentin işlemleri anılan KHK’ya göre sonuçlandırmalıdır ve incelemesiz patentin incelemeli patent başvurusuna dönüştürülmesinde de Mülga 551 Sayılı KHK hükümleri uygulanmalıdır. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 56’ıncı maddesinin birinci fıkrasına göre, başvuru tarihinden itibaren on beş ay içinde tekniğin bilinen durumu ile ilgili araştırma yapılmasının talep edilmesi gerekmektedir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 57’inci maddesinde, araştırma raporu düzenlendikten sonra, başvuru sahibine tebliğ edileceği ve araştırma raporunun başvuru sahibine tebliğinden itibaren, 59 uncu madde hükmüne göre başvuru sahibine tanınan üç aylık süre dolduktan sonra Enstitü tarafından yayınlanacağı belirtilmektedir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 59 uncu maddesi hükmü uyarınca incelemesiz veya incelemeli patent sistemlerinden hangisinin tercih edildiğinin, araştırma raporunun bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde, Enstitüye1 bildirilmesi gerekmektedir. Söz konusu süre içerisinde sistem tercihinin bildirilmemesi halinde, aynı madde hükmü uyarınca incelemesiz patent sisteminin tercih edildiği kabul edilecektir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinde incelemesiz patent verilmesi düzenlenmiştir. Buna göre, üçüncü kişiler, araştırma raporunun yayınlandığı tarihten itibaren altı ay içinde, araştırma raporunun içeriği hakkında görüşlerini Enstitüye1 bildirebilmektedirler. Üçüncü kişilere tanınan söz konusu süre dolduktan sonra, Enstitü, araştırma raporunu ve varsa üçüncü kişilerin araştırma raporuna ilişkin görüşlerini dikkate almaksızın, incelemesiz patent verilmesine karar vermektedir. Gerekli ücretler ödendikten sonra Enstitü incelemesiz patenti vermektedir ve patentin verildiğini ilgili bültende ilan edilmektedir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinin yedinci fıkrasına göre, incelemesiz verilen patentin incelenmesi için talep yapılması şarttır. Bu talep, patent sahibi veya üçüncü kişiler tarafından, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılır. İnceleme ile ilgili ücret, talebi yapan tarafından ödenir. 551 sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca inceleme talebinin, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılmaması halinde incelemesiz verilen patentin patent hakkı sona erer ve yedi yıllık sürenin geçmesinden sonra, inceleme talebi yapılamaz. Aynı maddenin son fıkrasında, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde inceleme yapılmasının talep edilmesi halinde, 62 nci maddede düzenlenen incelenerek patent verilme sistemi hükümlerinin uygulanacağı ve üçüncü kişilerin 62 nci maddenin ikinci fıkrası hükmüne göre patent verilebilirlik şartları açısından itiraz edebilmelerini sağlamak amacıyla, incelemesiz verilen patentin, inceleme talebinin yapıldığının ilgili bültende ilan edileceği belirtilmektedir. … sayılı ve “… ve … …” başlıklı buluş için 16/10/2006 tarihinde patent başvurusu talebinde bulunulmuş ve başvuru sahibi vekilince 26/03/2007 tarihli dilekçe ile yapılan araştırma talebi ile araştırma raporunun Rus Patent Ofisi tarafından düzenlenmesi talep edilmiştir. Rus Patent Ofisi tarafından hazırlanan Araştırma Raporu 04/02/2008 tarihinde Patent Dairesi Başkanlığına ulaşmıştır ve 19/02/2008 tarihli yazı ile başvuru sahibine bildirilmiştir. Patent Dairesi Başkanlığının araştırma raporu bildirimine ve sistem tercihinin talep edilmesine ilişkin yazısının tebliğinden itibaren üç ay içerisinde, başvuru sahibi vekilince 25/03/2008 tarihinde incelemesiz sistem tercihi yapılmıştır. Bunun üzerine anılan patent başvurusuna ilişkin İncelemesiz Sistem Tercihi ve düzenlenen Araştırma Raporu 21/05/2008 tarihinde Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanmıştır. Patent Dairesi Başkanlığının 23/12/2008 tarihinde başvuru sahibi vekiline tebliğ edilen yazısı ile incelemesiz patent kararı verildiği bildirilmiş ve başvuru sahibi vekilince 08/01/2009 tarihinde gönderilen belge düzenleme ücretinin onaylanması üzerine verilen incelemesiz patent kararı 22/06/2009 tarihinde Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanmıştır. Başvuru sahibi vekilince 22/10/2013 tarihinde söz konusu başvuru için incelemesiz patentin incelemeliye dönüşüm talebi yapılmıştır ve 551 sayılı KHK’nın 62 nci maddesinin 3 üncü fıkrası gereği incelenerek patent verilmesi amacıyla, inceleme raporu Rus Patent Ofisi tarafından düzenlenmek üzere inceleme talebinde bulunulmuştur. Söz konusu inceleme talebi dilekçesinin ekinde incelemenin Rus Patent Ofisi’nde yapılabilmesi için 236,00 USD ve inceleme raporu hazırlık işlemleri ücreti olan 50,00 TL’nin ödendiğini ve düzenlenme tarihinin 03/01/2013 olduğunu gösteren bir dekont bulunmaktadır. Ancak, 08/11/2013 tarihinde Patent Dairesi Başkanlığının gönderdiği yazı ile dönüşüm talebinin başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılması gerektiği, 22/10/2013 tarihinde yapılan söz konusu talebin ise başvuru tarihinden itibaren 7 yıl içinde yapılmadığının tespit edildiği gerekçesiyle dönüşüm talebinin reddedildiği başvuru sahibine bildirilmiştir. Başvuru sahibi vekili, 13/02/2014 tarihli dilekçesi ile dönüşüm talebinin reddedilmesi kararına itiraz etmiş ve dosya ile ilgili işlem ücretinin süresi içinde ödenmesi sebebiyle dönüşüm talebinin dikkate alınmasını talep etmiştir. Patent Dairesi Başkanlığınca 03/03/2014 tarihinde gönderilen yazı ile 08/11/2013 tarihli yazıdaki dönüşüm talebinin reddine ilişkin kararı değiştirecek herhangi bir husus bulunmadığı gerekçesiyle vekilin bu talebi reddedilmiştir. Bunun üzerine başvuru sahibi vekili 16/04/2014 tarihli dilekçesiyle 551 sayılı KHK’nın 62 nci maddesinde, incelemenin yapılabilmesi için inceleme ücretinin yatırılmasının yeterli görüldüğünü gerekçe göstererek incelemeli patente dönüşüm talebinin dikkate alınmasını talep etmiştir. Bunun üzerine, Patent Dairesi Başkanlığınca 08/07/2014 tarihinde başvuru sahibi vekiline gönderilen dilekçe ile inceleme ücretinin başvuru tarihinden itibaren 7 yıl içerisinde ödendiğinin tespit edildiği, bu sebeple söz konusu dönüşüm talebinin kabul edildiği bildirilmiştir. Patent Dairesi Başkanlığınca 27/04/2016 tarihinde başvuru sahibine gönderilen bilgi yazısı ile Rus Patent Ofisi’nde iş yoğunlukları sebebiyle araştırma-inceleme raporlarının hazırlanma sürecinin beklenenden daha uzun sürdüğü, talep edilmesi halinde inceleme raporunun Kurum tarafından düzenlenebileceği bildirilmiştir. Bunun üzerine, başvuru sahibi vekili 16/06/2016 tarihli dilekçe ile inceleme raporunun Kurumda düzenlenmesi talebinde bulunmuştur. Kurum tarafından 22/10/2018 tarihinde düzenlenen 2. İnceleme raporunun olumlu olması üzerine söz konusu başvuruya 551 sayılı KHK’nın 62 nci maddesi uyarınca incelemeli p atent belgesi verilmesine karar verilmiştir. İncelemeli patent kararı, 21/11/2018 tarihli Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanmış ve 22/11/2018 tarihinde başvuru sahibi vekiline belge gönderilmiştir. … Sağlık Ürünleri Tasarımı ve Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. vekilince 30/12/2019 tarihinde sunulan dilekçe ile incelemesiz verilen patentin incelemeliye dönüşüm talebinin 7 yıllık koruma süresi dolduktan sonra yapılması ve 551 sayılı KHK’ya ve Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmeliğe aykırı olan çok sayıda işlem gerçekleştirilmesi gerekçe gösterilerek … sayılı patentin 551 sayılı KHK’nın 71 inci maddesi kapsamında geçersiz kılınması talep edilmiştir. Gelen itiraz dilekçeleri neticesinde, 20/02/2020 tarihinde başvuru sahibi vekiline gönderilen yazı ile Mülga 551 sayılı KHK’nın “İncelemesiz Patent Verilmesi” başlıklı 60 ıncı maddesinin yedinci ve sekizinci fıkralarının; “… İncelemesiz verilen patentin konusunun gerçekliliği ve yararlılığı devletçe garanti edilmez. İncelemesiz verilen patentin incelenmesi için talep yapılması şarttır. Bu talep, patent sahibi veya üçüncü kişiler tarafından, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılır. İnceleme ile ilgili ücret, talebi yapan tarafından ödenir. İnceleme talebinin, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılmaması halinde patent hakkı sona erer. Yedi yıllık sürenin geçmesinden sonra, inceleme talebi yapılamaz. …” ve “Şekli Eksikliklere İtirazın Etkisi” başlıklı 71 inci maddesinin “Enstitü tarafından yapılan inceleme sırasında, buluşun bütünlüğü konusu dışında, patent verilmesi işlemleri ile ilgili şekli bir işlem yerine getirilmemişse veya önemli bir şekli işlemde eksiklik yapılmışsa itirazın bu noktada giderilmesine ilişkin Enstitü tarafından verilecek karar, patent verilmesi ile ilgili işlemlerin geçersizliği ve eksikliğin yapıldığı yere kadar geriye dönülmesi ve işlemlerin yeniden yapılması sonucunu doğurur.” hükümlerine amir olması sebebiyle … sayılı incelemeli patent belgesinin geçersiz kılındığı bildirilmiştir. 21/02/2020 tarihinde Resmi Patent Bülteni’nde koruma süresinin dolduğu ve verilen patentin iptal edildiği ilan edilmiştir. İncelemeli patent belgesinin iptal edilmesi üzerine başvuru sahibi vekilince 28/02/2020 tarihinde Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’na itiraz dilekçesi sunulmuştur. İtiraz dilekçesinde özetle Kurumun SMK’nın yürürlüğe girdiği 10/01/2017 tarihinden önce talepler, ödemeler ve sürelerine ilişkin yerleşik uygulamalarının tıpkı 2014-O-429530 sayılı kararındaki gibi olduğu ve sonuç olarak ödeme tarihinin talep tarihi olarak değerlendirilmesinin Kurumun istikrarlı uygulaması olduğu belirtilerek karara itiraz edilmiş ve ayrıca, itiraz dilekçesine incelemesiz patentin incelemeli sisteme dönüştürülmesi için süresinde ödemenin yapıldığını gösteren inceleme ücreti ödeme dekontu eklenerek patent belgesinin geçerli kılındığı yönünde karar alınması talep edilmiştir. 551 Sayılı KHK’nın incelemesiz verilen patentin incelenmesi için talep yapılması ile ilgili hükmü 60 ıncı maddesinde bulunmaktadır. 60’ıncı maddenin yedinci fıkrası hükmü uyarınca, incelemesiz verilen patentin incelenmesi için talep yapılması şarttır. İnceleme talebinin, patent sahibi veya üçüncü kişiler tarafından, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılması ve inceleme ücretinin talebi yapan tarafından ödenmesi gerekmektedir. Aynı maddenin sekizinci fıkrasında, inceleme talebinin, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılmaması halinde patent hakkının sona ereceği, yedi yıllık sürenin geçmesinden sonra, inceleme talebinin yapılamayacağı düzenlenmiştir. Görüleceği üzere, 551 sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinin yedinci fıkrasına göre, incelemesiz patentin 7 yıl içerisinde incelemeli patente dönüştürülmesi gerekli olup, aksi halde incelemesiz patent hakkı sona ermektedir. Bunun için işlem ücretinin süresi içerisinde yatırılması gereklidir. Maddede talep için herhangi bir şekil şartı öngörülmemiş olmakla beraber, tarafın bu yöndeki işlem iradesinin ortaya konmuş olması gerektiği açıktır. Diğer bir ifadeyle talebin, taraf iradesinin ortaya konmasını ifade ettiği görülmektedir. İtiraza konu patent dosyası incelendiğinde, incelemesiz patentin inceleme talebinin yapılması gereken ve 16/10/2006 olan başvuru tarihinden itibaren hesaplanan 7 yıllık sürenin 16/10/2013 tarihinde sona erdiği, ancak 16/10/2013 tarihi kurban bayramına denk geldiği için, inceleme talebinin yapılabileceği son günün, Kurban Bayramı ve hafta sonu tatilinden sonraki ilk mesai günü olan son tarih 21/10/2013 Pazartesi günü olduğu anlaşılmıştır. İtiraza konu patentin vekilinin, 22/10/2013 tarihinde inceleme talebinde bulunduğu görülmüştür. İtiraza konu incelemesiz patente dair inceleme ücretinin son tarihten önce Kuruma ödendiği görülmüştür. İtiraza konu patent dosyasında, Patent Dairesi Başkanlığının i) inceleme talebinin süresi içerisinde yapılmadığı gerekçesiyle reddedildiğine ilişkin 08/11/2013 tarihli kararının, ii) inceleme ücretinin süresi içinde ödenmesi nedeniyle inceleme talebinin kabul edildiğine ilişkin 08/07/2014 tarihli kararının, iii) inceleme talebinin süresi içerisinde yapılmadığı gerekçesiyle … sayılı incelemeli patent belgesinin geçersiz kılındığına ilişkin 20/02/2020 tarihli kararının farklı sonuçlar içermesinin nedeni, inceleme ücretinin süresinde ödenmiş olmasının, inceleme talebinin yapıldığı şeklinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceğidir. Söz konusu inceleme ücreti ödeme dekontu, başvuru sahibi olan … Sağlık Hizmetleri Anonim Şti. adına 03/01/2013 tarihinde düzenlenmiştir. İnceleme ücreti, başvuru tarihi olan 16/10/2006 tarihinden itibaren 7 yıl içerisinde ödenmiştir. Ayrıca, başvuru sahibinin anılan tarihte başka bir patent başvurusu olmadığı ve ödenen 236,00 USD tutarındaki ücretin, o dönemde araştırma raporu Rus Patent Ofisi tarafından düzenlenen başvurular için ödenmesi beklenen inceleme raporu düzenlenmesi ücretine tekabül ettiği tespit edilmiştir. Diğer taraftan, ilgili mevzuat hükümleri bakımından eğer ilgili ücretin söz konusu işleme ait olduğu ve ilgili patent başvuru dosyasına ilişkin olduğu yönünde bir tereddüt yoksa, bu ücretle ilgili işlemin talep tarihinin, anılan ücretin ödendiği tarih olarak kabul edildiği yönünde Kurumun yerleşik uygulamasının mevcut olduğu da bilinmektedir Zira bu gibi durumlarda taraf iradesinin açıkça ortaya konulduğu kabul edilmektedir. Bu bilgiler ışığında, başvuru sahibi tarafından süresi içerisinde ödenmiş olan ücretin, itiraza konu patent dosyasına ait ücret olduğu yönünde bir tereddüt bulunmamakta ve bunun da başvuru sahibinin incelemeli patente dönüşüm talebine ilişkin iradesini ortaya koyduğu değerlendirilmektedir. Bu kapsamda somut olaydaki tüm şartlar göz önüne alındığında, inceleme ücretinin süresi içinde ödemesiyle, ödemenin yapıldığı anda taraf iradesinin ortaya konduğu ve inceleme talebinin de yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Somut olayda Kurum tarafından daha önce inceleme yapıldığı ve karar verildiği görülmektedir. Açıklandığı üzere, yapılan işlemlerin mevzuata ve prosedüre uygun olduğu tespit edilmiştir. Bu yönüyle, patent verilmesi işlemleri ile ilgili şekli bir işlemin yerine getirilmemesinden veya önemli bir şekli işlemde eksiklik yapılmasından bahsetmek mümkün değildir. Bu kapsamda da somut olayda 551 sayılı KHK’nın 70 ve 71’inci maddelerinin uygulanma koşulları gerçekleşmemiştir. Kurum tarafından bütün aşamaları usulüne uygun olarak tamamlanmış ve verilmiş bir patent bulunmaktadır. Usulüne uygun olarak verilmiş ve sicile kaydedi lmiş bir patentin şartları varsa ancak mahkeme tarafından hükümsüz kılınabileceği, aksi halde Kurum tarafından sicilden terkin edilemeyeceği, bu yönüyle inceleme yetkisinin yargıya ait olduğu ortadadır. Bu kapsamda, sunulan görüşlerle birlikte inceleme talebinin kabul edilebilmesi için süresi içerisinde inceleme ücretinin ödendiğini gösteren dekont göz önüne alındığında, Patent Dairesi Başkanlığının itiraza konu kararı yerinde görülmemiş; yukarıda detaylı bir şekilde ifade edildiği üzere inceleme ücretinin başvuru tarihinden itibaren 7 yıl içerisinde ödenmiş olması ve bu kapsamda bahsi geçen ödemenin incelemesiz patent için yapılmış olan inceleme talebi olarak değerlendirilebileceği tespit edildiğinden söz konusu itirazın kabulü gerekmiştir.” şeklinde karar verildiği, eldeki davanın iki aylık yasal süre içerisinde 28/05/2020 tarihinde açıldığı anlaşılmış, işin esasına girilmiştir.

GEREKÇE:

6769 sayılı SMK Geçici 1/1. Maddesinde; “Bu Kanunun yayımı tarihinden önce Enstitüye yapılmış olan ulusal ve uluslararası marka ve tasarım başvuruları ile coğrafi işaret başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır. Ancak bu Kanunun yayımı tarihinden önce Enstitüye yapılmış olup yayımlanmamış coğrafi işaret başvuruları, itiraz süresi bakımından mülga 555 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri saklı kalmak şartıyla Bültende yayımlanır.” denilmektedir.

Bu nedenle 551 Sayılı KHK hükümleri uygulanmıştır.

551 sayılı KHK’nın incelemesiz patent sistemine ilişkin 60. maddesinin 4. fıkrasından anlaşılacağı üzere, bir patent başvurusu için araştırma raporunun düzenlenmesinden sonra, başvuru sahibi tarafından incelemesiz patent belgesinin talep edilmesi durumunda, TPE araştırma raporunu ve varsa üçüncü kişilerin araştırma raporuna ilişkin görüşlerini dikkate almaksızın incelemesiz patent verilmesine karar vermektedir. Dolayısıyla, tescil edilen belge konusu buluşun patent verilebilirlik niteliklerini taşımamasına rağmen tescili mümkün olabilmektedir. Sonuç olarak, patent verilebilirlik şartlarına sahip olmayan, ancak TPE tarafından bu şartların tespit edilememiş olduğu buluşlara yönelik başvuruların incelemesiz patentle sonuçlanabilmesi mümkündür. İncelemesiz patent sisteminde, başvuru sahibi, araştırma raporu ile buluşun ilgili olduğu alanda tekniğin bilinen durumuyla ilgili bilgi sahibi olmakta ve fakat buluşun patentlenebilirliğine ilişkin bir değerlendirme yapılmaksızın 7 yıllık bir koruma sağlayan incelemesiz patent belgesine sahip olabilmektedir. Böylece, başvuru sahibi, buluşun patent verilebilirliğinin değerlendirmesini, diğer bir ifadeyle 62. maddede düzenlenen incelenerek patent verilmesi prosedürünü daha sonraki bir döneme erteleyebilmektedir. 62. maddedeki incelenerek patent verilmesi sistemine göre, inceleme sonucunda başvurudaki eksiklik veya patent verilebilirlik şartlarının yeterliliği açısından düzenlenen inceleme raporu, raporun gerekçesinin dayanaklarını da açıklamak suretiyle, başvuru sahibine bildirilmekte ve eksiklikleri gidermesi, istemlerde değişiklik yapması ve itiraz edebilmesi için başvuru sahibine süre tanınmaktadır. İnceleme sürecinde, patent verilebilirlik şartlarını sağlayacak şekilde değişiklik yapması ve itirazlarını bildirmesi için başvuru sahibine üç kez inceleme yapılmasını talep etme fırsatı verilmektedir. Başvuru sahibi patent başvurusunda bulunurken, başvuru aşamasında henüz buluşunun hangi unsurlarının patent verilebilirlik şartlarını taşıdığı hususunda fikir sahibi olmadığından, başvurunun istemlerinde mümkün olan en geniş korumayı talep ederek başvurusunu hazırlamaktadır. İnceleme sürecinde, hazırlanan inceleme raporları neticesinde buluş konusunun patent verilebilirlik koşullarına sahip olmayan unsurların çıkarılması ya da tarifname ve istem kapsamının aşılmaması koşuluyla, istemlere yeni olan unsurların eklenmesi suretiyle, koruma kapsamı daraltılarak istemler yeniden düzenlenebilmekte, patent verilebilirlik bakımından korumayı hak eden unsurlar itibariyle incelemeli patent belgesi alınabilmektedir. İncelemesiz patent belgesi, böyle bir inceleme sürecine tabi olmadığından, belge konusu buluşun patent verilebilirlik koşullarına sahip olup olmadığına ilişkin bir fikir vermemektedir. İncelemesiz patent belgesi konusu buluşun patent verilebilirlik koşullarına sahip olup olmadığına ilişkin bir değerlendirmenin yapılması için TPE’ye, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde, inceleme yapılmasının talep edilmesi gerekmektedir (KHK Md. 60(7)). Söz konusu talep, başvuru sahibi veya üçüncü kişiler tarafından yapılabilmektedir. İncelemesiz verilen patent için inceleme yapılmasının talep edilmesi halinde, 62 nci maddede düzenlenen incelenerek patent verilme sistemi hükümleri uygulanmaktadır (KHK Md. 60(9)).

Başvuru sahibi veya üçüncü kişiler tarafından incelemesiz verilen bir patent için inceleme talebinde bulunulması halinde, 62 nci maddede düzenlenen incelenerek patent verilme sistemi hükümleri uyarınca, başvuru sahibine, patent verilebilirlik şartlarını sağlayacak şekilde değişiklik yapması ve itirazlarını bildirmesi için üç kez inceleme yapılmasını talep etme fırsatı verileceğinden, inceleme sürecinde, söz konusu incelemesiz patent belgelerinin mevcut istemlerinin farklılaşması gibi bir durum ortaya çıkmaktadır.

Tüm dosya kapsamına göre;

İtiraza konu patent dosyası incelendiğinde, incelemesiz patentin inceleme talebinin yapılması gereken ve 16/10/2006 olan başvuru tarihinden itibaren hesaplanan 7 yıllık sürenin 16/10/2013 tarihinde sona erdiği, ancak 16/10/2013 tarihi kurban bayramına denk geldiği için, inceleme talebinin yapılabileceği son günün, Kurban Bayramı ve hafta sonu tatilinden sonraki ilk mesai günü olan son tarih 21/10/2013 Pazartesi günü olduğu, itiraza konu incelemesiz patente dair inceleme ücretinin son tarihten önce Kuruma ödendiği, 22/10/2013 tarihinde inceleme talebinde bulunulduğu, Patent Dairesi Başkanlığının inceleme talebinin süresi içerisinde yapılmadığı gerekçesiyle reddedildiğine ilişkin 08/11/2013 tarihli kararının, inceleme ücretinin süresi içinde ödenmesi nedeniyle inceleme talebinin kabul edildiğine ilişkin 08/07/2014 tarihli kararının, inceleme talebinin süresi içerisinde yapılmadığı gerekçesiyle … sayılı incelemeli patent belgesinin geçersiz kılındığına ilişkin 20/02/2020 tarihli kararının farklı sonuçlar içermesinin nedeninin, inceleme ücretinin süresinde ödenmiş olmasının inceleme talebinin yapıldığı şeklinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği konusundaki hukuki görüş ayrılığı olduğu anlaşılmaktadır.

Söz konusu inceleme ücreti ödeme dekontunun, başvuru sahibi olan … Sağlık Hizmetleri Anonim Şti. adına 03/01/2013 tarihinde düzenlendiği, inceleme ücretinin başvuru tarihi olan 16/10/2006 tarihinden itibaren 7 yıl içerisinde ödendiği, ayrıca, başvuru sahibinin anılan tarihte başka bir patent başvurusu olmadığı ve ödenen 236,00 USD tutarındaki ücretin, o dönemde araştırma raporu Rus Patent Ofisi tarafından düzenlenen başvurular için ödenmesi beklenen inceleme raporu düzenlenmesi ücretine tekabül ettiği, ilgili mevzuat hükümleri bakımından eğer ilgili ücretin söz konusu işleme ait olduğu ve ilgili patent başvuru dosyasına ilişkin olduğu yönünde bir tereddüt yoksa, bu ücretle ilgili işlemin talep tarihinin, anılan ücretin ödendiği tarih olarak kabul edildiği yönünde Kurumun yerleşik uygulamasının mevcut olduğu, ayrıca başvurunun yazılı olması şartı bulunmadığı gibi incelemeli patent başvurusunun iradesinin ortaya konmasının yeterli kabul edilmesi gerektiği, bu hususun mülkiyet hakkının da anayasal gereği olduğu anlaşılmaktadır.

Dosyamıza sunulu dekont nedeni ile taraf iradesinin açıkça ortaya konulduğunun kabul edildiği, başvuru sahibi tarafından süresi içerisinde ödenmiş olan ücretin, itiraza konu patent dosyasına ait ücret olduğu yönünde bir tereddüt bulunmadığı, bu kapsamda somut olaydaki tüm şartlar göz önüne alındığında, inceleme ücretinin süresi içinde ödemesiyle, ödemenin yapıldığı anda taraf iradesinin ortaya konduğu ve inceleme talebinin de yapılmış olduğu; yapılan işlemlerin mevzuata ve prosedüre uygun olduğu; patent verilmesi işlemleri ile ilgili şekli bir işlemin yerine getirilmemesinden veya önemli bir şekli işlemde eksiklik yapılmasından bahsetmenin mümkün olmadığı, 551 sayılı KHK’nın 70 ve 71’inci maddelerinin uygulanma koşulları gerçekleşmediği, Kurum tarafından bütün aşamaların usulüne uygun olarak tamamlandığı ve verilmiş bir patent bulunduğu anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:

Gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 59,30-TL karar harcından peşin alınan 54,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 04,90-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 5.900,00-TL maktu ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar tarafından yargılama gideri sarfedilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair, verilen karar hazır olan taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Bölge Adliye Mahkemelerinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/07/2021

Kaynakça ; Yargıtay