Mala asli değerini veren şekiller, malın kendi özgün ve doğal yapısından ortaya çıkan şekillerdir. Bu şekiller, malın türünü, niteliğini veya asıl değerini belirleyen unsurlardır.

6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu‘nun 5/1(e) maddesine göre, mala asli değerini veren şekiller marka olarak tescil edilemez. Bu madde hükmü ile teknik çözümler veya bir ürünün işlevsel özellikleri üzerinde tekel hakkı kurulmasını engellemektedir.

Mala asli değerini veren şekillerin tescil edilememesi için aşağıdaki unsurların varlığı gerekir:

  • Malın türünü, niteliğini veya asıl değerini belirleyen bir unsur olması: Bu unsurlar, malın ayırt edici özelliklerini ve tüketicilerin zihninde oluşturduğu algıyı yansıtan unsurlardır. Örneğin, bir elbisenin yakasının şekli, malın türünü ve niteliğini belirleyen bir unsurdur.
  • Malın kendi özgün ve doğal yapısından ortaya çıkması: Bu unsurlar, malın doğasından kaynaklanan ve tasarım yoluyla oluşturulmayan unsurlardır. Örneğin, bir meyvenin şekli, malın kendi özgün ve doğal yapısından kaynaklanan bir unsurdur.

Mala asli değerini veren şekillere örnek olarak aşağıdakiler verilebilir:

  • Bir futbol topunun veya araba lastiğinin şekli: Bu şekiller, malın kendi özgün ve doğal yapısından kaynaklanmaktadır. Futbol topunun küre şeklinde olması, araba lastiklerinin dairesel şekilde olması, topun ve araba lastiğinin doğası gereğidir.
  • Bir pırlantanın şekli: Pırlantanın kendine has şekli, malın türünü ve niteliğini belirleyen bir unsurdur.
  • Bir ilaç hapının şekli: İlaç hapının şekli, malın işlevsel bir özelliğidir.
  • Bir elektrikli tıraş makinesinin şekli: Elektrikli tıraş makinesinin şekli, malın teknik bir sonucu elde etmek için tasarlanmıştır.

Mala asli değerini veren şekillerin tescil edilememesi, aşağıdaki faydaları sağlamaktadır:

  • Tüketicilerin menfaati korunmaktadır. Mala asli değerini veren şekillerin tescil edilememesi, tüketicilerin malları daha kolay ve uygun fiyata temin edebilmesini sağlar.
  • Rekabet ortamının korunması sağlanmaktadır. Mala asli değerini veren şekillerin tescil edilememesi, piyasada yeni ürün ve hizmetlerin geliştirilmesine ve rekabetin artmasına katkı sağlar.
  • Teknik ilerlemenin önündeki engeller kaldırılmaktadır. Mala asli değerini veren şekillerin tescil edilememesi, teknik ilerlemenin önündeki engelleri kaldırarak yeniliklerin daha hızlı ve kolay bir şekilde hayata geçirilmesini sağlar.

Sonuç olarak, mala asli değerini veren şekillerin tescil edilememesi, kamu yararı ile ilişkili bir düzenlemedir. Bu düzenleme, tüketicilerin menfaatini, rekabet ortamını ve teknik ilerlemeyi korumayı amaçlamaktadır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir